Kanada’da federal liberallerin desteğiyle muhafazakar
hükümetin tartışmalı anti-terör yasa tasarısı 6 Mayıs’ta 183’e karşı 96 oyla
Avam Kamarası’ndan geçti.
Liberallerin lideri Justin Trudeau ve sol NDP parti
lideri Thomas Mulcair oylamada hazır bulundu. Başkan Stephen Harper Avrupa’da
olduğu için oylamaya katılamadı.
Aylar süren tartışma sonrası C-51 yasa tasarısı son
adımın tamamlanması için Senato’ya gönderildi. Tasarının yasalaşması için
gerekli olan Krallık izninin birkaç hafta içinde çıkacağı tahmin ediliyor.
Bazı milletvekilleri konuyla ilgili olarak Twitter’den
yaptıkları paylaşımlarda karara itiraz ettiler ve yasa tasarısını
destekledikleri için Liberalleri topa tuttular.
Yasa tasarısı bir kişinin ulusal güvenliğe tehdit eden
birisi olarak görülmesi için gerekli olan eşik kriteri düşürüyor ve Kanada’nın
güvenlik ve istihbarat birimlerine kurumlar arası bilgi talebine ve
paylaşmasına yetki veriyor.
Halk Sağlığı Bakanı Steven Blaney geçen Salı günkü
üçüncü okumada, “Parlamento üyeleri benim defalarca güvenlik olmadan özgürlük
olmaz dediğimi duymuşlardır. Buna güvenlik olmadan refah olmazı da ekliyorum.” [1]
diyerek tasarıyı savunmuştu.
NDP’nin güvenlik eleştirmeni Randall Garrison
hükümetin korkuyu kullanarak bir yasa tasarısının kanunlaşmasını sağladığını
belirtti.
Garrison “Hükümetin korku politikasıyla C-51 Yasa
tasarısını Parlamento’dan geçirme niyeti olduğu açıktı” dedi. [2]
NDP milletvekili Liberalleri “sivil özgürlüklerimize bir
tehdit” olarak gördüğü çok geniş kapsamlı bilgi paylaşımını destekledikleri
için eleştirdi.
Liberaller sene başında ülkenin anti terör yasasında yapılacak
değişiklikleri destekleyeceklerini fakat seçimleri kazandıklarında yasal
mevzuatı revize edecekleri tahhüdünde bulunmuşlardı. Özellikle güvenlik
organları üzerinde gözetim sözü vermişlerdi.
Yasa tasarısı Ekim ayında Parlamento saldırısında Kanadalı
askerler Nathan Cirillo ve Patrice Vincent’in Ekim’de öldürülmelerinin ardından
hazırlanmıştı.
Tasarı hem ulusal hem de uluslararası gazete ve sivil
özgürlük kuruluşlarının dikkatini çekmişti.
The Globe and Mail gazetesinde editoryal kurulu tarafından
Salı günü oylama arefesinde tasarıyı kuşkulu bulan bir yazı yayınlanmıştı.
Yazıda, “Hükümet Kanada’nın anayasal güvencelerinin
zayıflatılmasını haklı çıkaracak hiçbir neden sunamamıştır. Terörizmle savaşmak
için daha fazla güce ihtiyacı olduğunu belirtmiş ve herhangi bir kişinin C-51
Yasa Tasarısı aleyhinde konuşmasını engelleme yolunu seçmiştir” dendi.
Eski ulusal güvenlik dairesi (NSA) çalışan Edward
Snoweden yasa tasarısındaki maddelere dikkat çekerek Kanadalıları çok dikkatli
olması konusunda uyardı.
Federal özel hayatın gizliliği denetçisi Daniel
Therrien’de kendi endişelerini paylaşarak kişilerin şahsi bilgilerinin
korunması açısından tasarıdaki maddelerin yetersiz olduğuna dikkat çekti.
“Sadece terörist şüpheliler değil tüm Kanadalılar bu
ağın içinde yakalanabilir.” diye yazan Therrien, “Özellikle Kanadalıların hükümetle
paylaştıkları çok hassas bilgileri göz önüne alırsak özel hayatın gizliliği
ciddi bir durumdur” diye ekledi. Therrien’e göre özel hayatın gizliliğinin potansiyel
ihmali oldukça yüksek.
C-51 Yasa
Tasarısı Nedir?
Bu senenin Ocak ayı sounda parlamentoya sunulan C-51
yasa tasarısı Kanada’nın dönemin Liberal hükümeti tarafından 11 Eylül sonrası
uygulamaya koyulan anti-terör kanunlarını oldukça revize etmektedir.
Yasa tasarısı Kanada’ya karşı terörizm tehditlerinin
yüksek olduğu bir döneme denk geldi. Ekim ayında Kanada parlamentosuna yapılan
saldırı ve öldürülen iki Kanadalı asker ve Paris’teki Charlie Hebdo ofisine
yapılan saldırılar hükümet yetkilileri tarafından yasa tasarısının haklılığının
savunulmasında bolca kullanıldı.
Hükümet kanadından çeşitli bakanlar tasarıyı hükümetin
Kanadalıları “jihadist teröristlere” karşı koruyacaklarının bir taahhüdü olarak
ifade ettiler.
Yasa tasarısı polis yetkililerine “Kanada’nın
güvenliğini tehlikeye atacak” faaliyetlere karşı olağanüstü yetkiler veriyor.
C-51 Yasası
Günlük Hayatınızı Şu Şekilde Etkileyecektir [3]
1-Özel
bilgileriniz artık “özel” değil. Size
özel bilgiler ve hükümetle yaptığınız tüm haberleşme ve işlemler çok genel
sebeplerle –ki terörizm bunlardan bir tanesi– diğer her türlü hükümet organlarıyla
paylaşılabilecek. Yasa tasarısı birisi tarafından elde edilen her türlü
bilginin herhangi birisine ifşa edilmesine ve bilginin herhangi bir sebeple
kullanılmasına izin veriyor. Bilgilerin paylaşılacağı devlet organlarına
baktığımızda kişilerin sağlık, pasaport başvuruları, vergi beyannamesi
başvuruları gibi birçok konuda bilgi baylaşımından bahsediyoruz. Bu yasayla
Kanadalıların hedef alınmadığı iddialarına karşın bilgiler Kanada’nın
istihbarat teşkilatlarından olan CSE (İletişim Güvenlik Kurumu) ile de
paylaşılabilecek. CSE Kanada Savunma Bakanlığı’na bağlı olarak ülkenin sinyal
istihbaratından ve Kanada hükümetinin elektronik veri ve iletişim ağlarının
güvenliğinden sorumlu.
2-Masum
ifadeler terörizmle ilişkilendirilebilir.
C-51 yasası yayın suçlarının kapsamını “genel olarak terörizm suçlarını”
destekleyecek veya teşvik edecek nitelikteki ifadeleri dahil edecek şekilde
genişletildi. Yasadaki ilgili suç maddesi terörist bir amaç olması gerekmeyecek
şekilde genel olarak yazılmış. Yani niyetiniz ne olursa olsun özel olarak
gündemdeki tartışmalı konular için sunduğunuz çözümler ya da tartıştığınız bir
akademik fikir dinleyen ya da okuyan kişinin terörizm suçu işlemesine sebep
olacağı sebebiyle size karşı suç unsuru olarak kullanılabilir. Tasarıdaki
ifadeyle “dikkatsiz olmanız” beş yıl hapse mahkum olmanıza sebep olabilir.
3-Online
yayınlar sansürlenecek. Yasayla
birlikte internet ve telekom hizmet sağlayıcıları, bir hakimin terörist
propaganda olarak tespit ettiği yayınları ya da terörist propogandayı
sağlayacak herhangi bir şeyi ortadan kaldıracak. IŞİD (ISIS) veya Boko Haram
gibi gruplardan yayınlanan videolara bağlantılar sunmanız bu tür grupları
kınasanız dahi engellenecek, internet sitenizden ya da sosyal medya
hesaplarınızdan kaldırılacak. Online olarak gizli kalma hakkınız olmasına
rağmen bu yasayla paylaşımlar bulunduğunuz için kimliğiniz ve yeriniz açıklanabilecek.
4-Protesto
yapmak devletin sizi gözlem altına almasına sebep olabilir. Kanada güvenliğini tehlikeye atacak tüm aktiviteler
kapsamı C-51 yasasında Kanada ekonomisi ve altyapısını engelleme unsurunu da
dahil edecek şekilde genişletildi. Yasal protestolar kapsam dışı fakat gerekli
izni olmayan protestolar ve grevler sorunlu olacaktır. Aborjinlerin arazi
haklarını savunmak, kum petrol yatakları ya da boru hatlarını protesto etmek ya
da RCMP’nin (Kanada Kraliyet Polisi) hedef aldığı çevreci örgütlerde etkin
olmak sizin mimlenmenize ve izlenmenize sebep olacak veya “yasadışı” sayılan
aktivitelere bulaşmanız sebebiyle tutuklanmanıza sebep olacaktır.
5-Seyahat
özgürlüğünüz kısıtlanabilir. C-51
yasa tasarısıyla devlet Yolcu Koruma Programı’yla (Passenger Protect Program)
terörizm suçuna karışma ihtimali olanları uçuşa yasak listesine (no-fly list)
ekleyebilir. Bu listeye eklenen kişilere havalimanlarında sebep
gösterilmeksizin uçuş kartı verilmeyecek ve listeye dahil edilme kriteri “direk
tehdit” seviyesinden “makul şüphenin varlığı” seviyesine düşürülebilecek. Bu
listeye eklendiğinizde isminizi listeden çıkarmak için mahkeme kararı
çıkarttırmak zorunda kalacaksınız. Bu süreçte hükümet duruşmaların siz ya da
avukatınız olmaksızın gizli yapılmasını dahi isteyebilecek.
6-Eşyalarınıza
el konabilir. Kanada gümrük
görevlileri eşyalarınızı incelemek ve terörist propagandası olarak saydığı her
türlü yazı, döviz, görünür materyal veya ses kaydına el koymak için yüksek
yetkiye sahip olacaklar. Bu arama yetkileri bilgisayarınızı ve telefonunuzu da
kapsayacak ve görevliler istediğine el koyabilecekler. Örneğin terörist gruplar
hakkında bilgi veren ya da mülakat notları içeren bir kitap veya DVD’ye el
konacaktır.
Murat Kandemir, 9 Mayıs 2015
[1] Harper’s
Anti-Terror Bill C-51 One Step Closer To Becoming Law http://www.huffingtonpost.ca/2015/05/06/bil-c-51-anti-terrorism-passes-vote_n_7227520.html
[2] Harper’s
Anti-Terror Bill C-51 One Step Closer To Becoming Law http://www.huffingtonpost.ca/2015/05/06/bil-c-51-anti-terrorism-passes-vote_n_7227520.html
[3]
Canadian Journalists for Free Expression (CJFE) https://cjfe.org/blog/top-6-ways-you-will-be-affected-bill-c-51
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder